Uitleg over (familie)opstellingen

Hoe gaat het praktisch in zijn werk?

Een (familie)opstelling, ook wel systemisch werk genoemd, is een helder middel om onbewuste, belemmerende en vaak onzichtbare patronen aan het licht te brengen en ook daadwerkelijk ruimte voor verandering te creëren. Een (familie)opstelling vindt plaats met een begeleider en een beperkt aantal vraag inbrengers en meerdere representanten. Naast hun eigen opstellingen, zijn de deelnemers ook representant bij andere opstellingen. Een opstelling duurt over het algemeen een uur tot anderhalf uur.

Je kunt dus op twee manieren deelnemen:

Als representant; Je krijgt hierbij de gelegenheid om -als je dat wilt- mee te doen in een of meer opstellingen als representant. Je zult merken dat je als vanzelf ‘mee resoneert’ met de dynamiek in de opstellingen. Ook als je de eerste keer alleen wilt kijken is dat prima. Je kunt zo even wennen aan ons als opstellers, aan de ruimte, aan de groep en wat een opstelling is en met je doet.

Als vraagsteller; We werken dan samen jouw vraag/thema uit in je eigen opstelling. Het resultaat van een opstelling is altijd een verheldering van thema’s die er bij jou spelen. Balans, inzicht, kracht, energie, rust zijn woorden die hierbij horen.

Een opstelling begint als iemand een systemische vraag inbrengt. Een vraag die verbonden is met patronen uit de familie van herkomst. De begeleider neemt een kort interview af om wat meer informatie over de situatie te krijgen. Vervolgens doet de begeleider een voorstel voor de op te stellen representanten. Representanten staan over het algemeen voor personen, maar ze kunnen ook staan voor een thema, een land, een verlangen…

De vraagsteller kiest personen uit de aanwezigen die gaan representeren en stelt hen op in de ruimte. Vanuit deze weergave van het innerlijk beeld van de vraagsteller gaat de begeleider aan het werk met deze opstelling. De houding van de begeleider is daarbij respectvol: er is tijd om waar te nemen welke informatie zichtbaar wordt en de opstelling kan zich hierin als het ware ontvouwen. Het wordt zichtbaar hoe -volgens het innerlijk beeld van de vraagsteller- de relaties zijn, bijvoorbeeld op basis van de onderlinge afstanden, kijkrichtingen (is er oogcontact?), en de lichaamshoudingen. Daarnaast geeft een opstelling een beeld als geheel; is er evenwicht, verbinding, ruimte. Zichtbaar wordt wie er (niet) bij hoort, wie er belast is, wie er ontbreekt…

Aan de representanten wordt gevraagd om informatie over hun ervaring, wat beleven ze (fysiek, emotioneel en relationeel) op de plek waar ze staan. Naarmate de opstelling zich ontvouwt nemen ze wellicht andere posities in en indien aan de orde, wordt representanten gevraagd om helende (‘verhelderende’) zinnen uit te spreken. Op deze manier worden onderliggende dynamieken binnen het systeem zichtbaar en ontstaat ruimte voor verandering. Familieopstellingen zijn een krachtig middel om onverwerkte vraagstukken uit de familiesfeer te helen en hebben een lange termijn uitwerking. Als je je eigen plek in het geheel kunt innemen ontstaat er ruimte voor je eigen autonomie en tegelijkertijd ruimte om je te verbinden vanuit vrijheid. Doordat er een passende ordening in het systeem ontstaat kan de liefde weer stromen.

Daarnaast is het mogelijk om, bijvoorbeeld bij individuele begeleiding, poppetjes of andere voorwerpen te gebruiken in plaats van menselijke representanten. De vraagsteller kan zich dan om beurten inleven in de representanten, ook deze werkvorm is buitengewoon verhelderend.

Achtergrond van de methodiek:

Familieopstellingen zijn dus een krachtige manier om onderliggende patronen in je leven zichtbaar te maken. Het bijzondere aan familieopstellingen is dat we werken met een lichamelijk, energetisch en emotioneel krachtenveld, dat we zichtbaar maken met behulp van de opgestelde mensen.

Iedere familie bezit een sterke samenhang, gewenst of niet, er is sprake van een gedeeld veld, niet alleen door de genetische verwantschap, niet alleen in de gemeenschappelijke ervaringen die door de generaties heen hun invloed uitoefenen. Er is een samenhang die niet direct altijd zichtbaar is maar waarvan het effect bij alle familieleden een werking heeft: het “veld”.

Dit veld, of anders gezegd de “familieziel”, zoekt naar een evenwicht waarin ieder lid van het systeem tot zijn of haar recht komt, en verdraagt geen buitensluiting of ontkenning van personen en gebeurtenissen die bij dat systeem horen. Kinderen identificeren zich vaak onbewust met vergeten of buitengesloten familieleden en dragen het lot van deze mensen met zich mee. Dit noemen we een “verstrikking” en deze verstrikkingen kunnen, zolang ze onbewust blijven, van generatie op generatie overgaan en in sterke mate het verloop van ons leven beïnvloeden. Daardoor zijn we niet helemaal vrij om onze eigen weg te kiezen. In de workshops maken we familie-opstellingen naar dat innerlijke beeld. Daarbij maken we gebruik van de andere deelnemers, die familieleden representeren. Verbazend is dat de representanten dezelfde gevoelens en onderlinge verhoudingen ervaren als de leden van ons oorspronkelijke gezin.

De optelling geeft een beeld van de disbalans in het familiesysteem, en laat zien waar de verstrikkingen vandaan komen. Door de posities van de representanten te veranderen, zoeken we de juiste ordening. Door “oplossende zinnen” kan een nieuw innerlijk beeld ontstaan met meer ruimte voor respect en liefde. De familie kan zo een bron van kracht worden.

Opstellingendagen. Waar en wanneer:

Tijdens een workshop doen we vier familieopstellingen. De groep bestaat uit 12 tot 14 deelnemers, dus niet iedereen doet een eigen opstelling. Van te voren is duidelijk wie er een vraag inbrengen. Voor de andere aanwezigen blijkt dat het bijwonen van de opstellingen en het meedoen als representant veel inzicht geeft in de eigen patronen. Je krijgt gevoel voor de onderliggende dynamiek, de zogenaamde ‘familieziel’: de drijvende kracht in alle familiesystemen.

Elk van de deelnemers die een opstelling gaan doen stelt daarbij een vraag. Daarna kiest de vraagsteller de representanten, en plaatst hen intuïtief in de ruimte. Zo ontstaat een opstelling volgens het innerlijke beeld van de vraagsteller. De opstelling ontvouwt zich vervolgens door de ervaringen van de representanten. Wat de representanten ervaren geeft de vragensteller zicht op de dynamieken die er spelen in zijn of haar familiesysteem. Wij begeleiden deze opstelling op een manier die ruimte geeft voor nieuwe beelden: ‘er komt zuurstof in het systeem’.

We beginnen om 9:30, inloop vanaf 9:15, we eindigen om 16:30 (soms enige uitloop).

Kosten
Als je een opstellingen dag wilt bijwonen in de rol van representant, bedragen de kosten 60 euro per persoon excl. 21% btw.

Als je een vraag wilt inbrengen voor een eigen opstelling, bedragen de kosten 250 euro per persoon excl. 21% btw.

Als onderdeel van een individueel begeleidingstraject bij de Academie voor Systemisch Werk, door de cliënt zelf bekostigd, bedragen de kosten voor een opstelling 175 euro excl. 21% btw.

Begeleiding: Mincka van Houten & Sandra Adank

Klik hier voor de agenda.